Als je op de verkiezingsdag van de Europese, federale en Vlaamse verkiezingen op 9 juni 2024 niet naar de stembus kan, moet je jouw stem uitbrengen bij volmacht: je machtigt daartoe iemand die jouw stem in je plaats uitbrengt.
Indien je niet kan gaan stemmen op de dag van de verkiezingen en geen volmacht kan geven dient je je onthoudingsredenen (bv. reis) door te sturen naar de vrederechter. Hij zal oordelen of je redenen al dan niet verantwoord zijn.
Voorwaarden
Je kan alleen bij volmacht stemmen wanneer je jezelf in één van de onderstaande situaties bevindt:
Opgelet : De redenen voor de volmacht moeten op het volmachtformulier worden geattesteerd!
| Reden voor afwezigheid | Bewijs van afwezigheid |
| Je bent om medische redenen niet in staat om naar het stembureau te gaan of niemand kan je ernaartoe voeren. | Een arts attesteert op het volmachtformulier dat de kiezer die wegens ziekte of handicap niet in staat is om zich naar het stembureau te begeven of er naartoe gevoerd te worden (enkel een doktersattest volstaat niet ) |
| Je kan niet deelnemen om beroepsredenen (binnen- of buitenland). | De werkgever attesteert op het volmachtformulier dat de kiezer om beroepsredenen in de onmogelijkheid verkeert om zich in het stembureau te melden. Indien de kiezer in het buitenland verblijft, attesteer hij deze onmogelijk voor de leden van het zijn/haar gezin |
| Je bent zelfstandige, schipper, marktkramer of kermisreiziger. | De burgemeester van de woonplaats of zijn afgevaardigde vermeldt op het volmachtformulier, op voorwaarde dat de kiezer zijn ondernemingsnummer voorlegt en een verklaring op erewoord indient, dat de kiezer niet naar het stembureau kan komen, omwille van zijn activiteit als zelfstandige |
| Je bevindt jezelf in een toestand van vrijheidsbeneming door een rechterlijke maatregel. | De directie van de penitentiaire instelling waar de kiezer verblijft, vermeldt op het volmachtformulier dat de kiezer die op de dag van de stemming, in een toestand van vrijheidsberoving verkeert |
| Je kan niet stemmen door uw geloofsovertuiging. | De organisator van de religieuze activiteit of activiteit om een overtuiging tot uiting te brengen attesteert op het volmachtforumulier dat de kiezer omwille van de deelname aan een activiteit naar aanleiding van zijn vrijheid om zijn godsdienst te belijden of zijn overtuiging tot uiting te brengen, in de onmogelijkheid verkeert zich in het stembureau te melden |
| Je bent student en kan niet stemmen om studieredenen. | De directie van de onderwijsinstelling attesteert op het volmachtformulier dat de student, omwille van studieredenen, zich in de in de onmogelijkheid bevindt zich in het stembureau te melden |
| Je bent in het buitenland om privéredenen of op vakantie. | De burgemeester of zijn afgevaardigde vermeldt op het volmachtformulier dat de kiezer zich op de dag van de stemming wegens een tijdelijk verblijf in het buitenland in de onmogelijkheid bevindt om zich in het stembureau te melden, op voorwaarde dat de kiezer de nodige bewijsstukken voorlegt of op basis van een verklaring op erewoord als de kiezer een dergelijk bewijsstuk niet kan voorleggen |
Ook als je op de dag van de verkiezingen zelf door overmacht verhinderd bent om tijdig in het stemlokaal aanwezig te zijn (bv. wegens ziekte, verkeersongeval, afgelaste vlucht, ...), moet je zorgen dat je een bewijs voor jouw afwezigheid krijgt (bv. doktersattest, proces-verbaal van het ongeval, attest van de reisorganisatie, ...) en dat bewijs zo snel mogelijk bezorgen aan de vrederechter.
Het volmachtformulier wordt door de volmachtgever en de volmachtkrijger ondertekend.
Het wordt ook ondertekend door de persoon die verklaart dat de kiezer niet naar het stembureau kan komen
Voorwaarden voor de volmachtkrijger
- De volmachtkrijger mag een familielid zijn, maar dat hoeft niet.
- De volmachtkrijger mag geen volmacht hebben gekregen voor andere stemgerechtigden (één volmacht per volmachtkrijger).
- De volmachtkrijger moet op de verkiezingsdatum kunnen stemmen voor alle verkiezingen waaraan je moet deelnemen.
Procedure
Eerst vul je een volmachtformulier (Belg of EU) in en laat deze attesteren waarom je niet aanwezig kan zijn op de dag van de stemming.
Je kan het volmachtformulier (zie hieronder) terugvinden via www.verkiezingen.fgov.be of gratis aanvragen op het gemeentehuis.
Het volmachtformulier (Belg of EU) moet getekend zijn door 3 partijen:
- Volmachtgever
- Volmachtkrijger
- Persoon die attesteert waarom je afwezig zal zijn
Vervolgens geef je het ingevulde volmachtformulier tijdig aan een kiesgerechtigde persoon die voor jou zal stemmen, de volmachtkrijger.
Als je tijdens de stemming nog geen bewijs van afwezigheid hebt bezorgd, moet je dat bewijs zo snel mogelijk na de verkiezingen bezorgen aan de vrederechter.
Reglement
Wat meebrengen
De volmachtkrijger moet eerst zelf stemmen in zijn eigen stembureau.
Vervolgens brengt hij/zij een stem uit in het stembureau van de volmachtgever.
De volmachtkrijger vindt de locatie van jouw stembureau op je oproepingsbrief.
Op de dag van de stemming moet de volmachtkrijger, om de volmacht te kunnen uitoefenen, in het bezit zijn van de volgende documenten:
- het ingevulde volmachtformulier
- eigen identiteitskaart
- eigen oproepingsbrief met het bewijs dat hij/zij reeds heeft gestemd
(= de stempel aangebracht in eigen stembureau).
Een kiezer kan slechts één volmacht uitoefenen.
Het is mogelijk om een volmacht te geven aan een andere kiezer. Met een andere kiezer wordt bedoeld een kiezer die op dezelfde kandidaten kan stemmen als een kiezer die de volmacht geeft. Dus een kiezer binnen een zelfde kieskring.
Een EU burger kan niet op kandidaten voor de Kamer of het Vlaams Parlement stemmen.
Bijgevolg kan een EU burger geen volmacht uitoefenen voor een Belg. Een Belg kan wel een volmacht uitoefenen voor een EU burgers, aangezien hij/zij ook deelneemt aan de verkiezing voor het Europees Parlement.