Op 1 september 2019 is het gemeentewegendecreet in werking getreden. Met dit decreet is er nieuwe regelgeving om gemeentewegen aan te leggen, te verplaatsen, te wijzigen of op te heffen. Het decreet werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 3 mei 2019 en vervangt o.a. de wet op de buurtwegen van 10 april 1841 en het rooilijnendecreet van 2009. Je kan dit raadplegen via deze link. Het decreet bepaalt één juridisch statuut voor alle wegen in beheer van de gemeente, ongeacht de eigenaar van de grond. Dit moet de procedures en handhaving vereenvoudigen.
Vlaanderen geeft voortaan de exclusieve bevoegdheid voor de aanleg, wijziging, verplaatsing en opheffing van gemeentewegen aan de gemeenten zelf.
Voortaan zal een expliciete beslissing van de gemeenteraad volstaan om een gemeenteweg aan te leggen, te wijzigen, verplaatsen of opheffen. De buurtwegen verliezen aldus hun aparte statuut en de provincies verliezen hun specifieke bevoegdheden ten aanzien van die buurtwegen. Aangezien trage wegen ook gemeentewegen uitmaken vallen zij onder het regime voor dit decreet. Tegen de beslissing van de gemeenteraad kan enkel administratief beroep worden ingesteld bij de Vlaamse Regering.
De procedure voor het opstellen van rooilijnplannen wordt ook overgeheveld van het rooilijndecreet naar het decreet gemeentewegen. De gemeenteraad keurt voor de wijziging de rooilijnplannen goed waarna deze worden overgemaakt aan de provincie. Deze laatste verliest haar beslissingsbevoegdheid en verkrijgt een adviesbevoegdheid.
Het lokale bestuur is verantwoordelijk voor zijn gemeentewegen en is dus ook verantwoordelijk voor het openen en open houden (onderhoud) van deze wegen.
Alle bestaande administratieve beslissingen en plannen (BPA, RUP, verkaveling, rooilijnplan, Atlas der Buurtwegen, enz.) en gerechtelijke uitspraken over gemeentewegen blijven onverminderd van toepassing. Dat betekent dus ook dat verdwenen buurtwegen (die alleen nog in rechte bestaan) juridisch blijven bestaan, tot ze door een expliciete beslissing van de overheid worden gewijzigd of opgeheven.
Elke aanpassing (wijziging, verplaatsing of opheffing) aan een weg die opgenomen is in de Atlas der Buurtwegen, moet gebeuren volgens een vastgelegde procedure. Deze procedure is terug te vinden in het decreet. Als bijlage kan je hiervan ook een schema vinden.
Elk dossier wordt onderworpen aan een openbaar onderzoek.
Het decreet gemeentewegen bevat in hoofdorde algemene doelstellingen en principes over deze gemeentewegen. Gemeenten hebben de mogelijkheid om deze verder te verfijnen in een gemeentelijk beleidskader en actieplannen op te stellen.
Voortaan zal er door elke gemeente een gemeentelijk wegenregister aangelegd en beheerd worden. Dit register vervangt aldus de Atlas der buurtwegen. In dit register zullen alle administratieve en gerechtelijke beslissingen opgenomen worden inzake rooilijnen en rooilijnplannen, en de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van gemeentewegen (en dus ook van de vroegere buurtwegen). Dit te consulteren register heeft geen juridisch bindende waarde en betreft een louter informatief instrument. Het gemeentelijk wegenregister kan steeds geraadpleegd worden bij de dienst openbare werken na het maken van een afspraak via werken@steenokkerzeel.be.
