Wat zijn pesticiden?
Pesticiden zijn producten die levende organismen doden en omvatten bij voorbeeld fungiciden, die schimmels bestrijden, insecticiden, die insecten doden, en herbiciden, die planten doden. Pesticiden omvatten zowel gewasbeschermingsmiddelen als biociden. Gewasbeschermingsmiddelen dienen om planten te beschermen tegen schadelijke organismen. In alle andere gevallen (ontsmetting, mos op het dak, wespen, ...) spreekt men van biociden.
Waarom pesticiden vermijden?
Pesticiden kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid en voor de natuur.
Ze kunnen de bodem, het (drink)water en de lucht vervuilen en maken planten en dieren ziek. Zodra die pesticiden in het milieu terechtkomen, zijn ze nog moeilijk te verwijderen.
Het gebruik van pesticiden kan een directe impact hebben op de gezondheid van diegenen die het product aanbrengen, maar ook op de gezondheid van personen die behandelde terreinen betreden of gebruiken. Vooral voor kwetsbare groepen is dit van belang.
Voor wie
Openbare besturen
Vanaf 1 januari 2015 geldt voor alle openbare diensten een verbod. Pesticiden kunnen dan enkel nog gebruikt worden onder specifieke voorwaarden na het doorlopen van een procedure. De gemeente Steenokkerzeel heeft voor een reductieprogramma met een stapsgewijze afbouw van het bestrijdingsmiddelengebruik gekozen. Hiervoor worden alternatieven gebruikt zoals branden, borstelen, wieden,...
Ook wordt gebruik gemaakt van bodembedekkers en bodemschors.
Particulieren
Het gebruik van pesticiden door particulieren kwam naar aanleiding van het debat rond glyfosaat ter discussie. De Federale overheid besliste het gebruik van synthetische herbiciden uit te faseren voor de particulier. Vanaf 6 oktober 2018 zijn het gebruik en de verkoop van synthetische totaalherbiciden (zoals glyfosaat) voor niet-professionele gebruikers verboden. Dit betekent dat je als particulier deze middelen niet meer mag gebruiken in je tuin, je oprit of terras. Ook niet als je nog een voorraad hebt. Op het etiket van het product staat of een middel glyfosaat bevat of niet. Alle verpakkingen (ook lege) zijn klein gevaarlijk afval (KGA). Je kan dat afgeven in het recyclagepark. Je zal ze ook niet meer aantreffen in het tuincentrum. Hetzelfde geldt vanaf 1 januari 2019 voor de verkoop van alle andere synthetische herbiciden. Vanaf 1 januari 2020 mag je ze ook niet meer gebruiken.
De stoep is openbaar domein, dus ook daar is het verbod van toepassing.
Het toezicht op het verbod zit vervat in het milieuhandhavingsbesluit. De gemeente en de lokale politie kunnen dus optreden tegen het gebruik van synthetische herbiciden door particulieren.
Professionele gebruiker
Wie op professioneel vlak pesticiden toepast, heeft daarvoor een fytolicentie nodig. Deze licentie krijg je pas na het volgen van de nodige opleiding of na het aantonen van vakbekwaamheid. Het verbod geldt niet voor de professionele gebruiker die beschikt over zo'n fytolicentie.
Dit betekent dat een tuinaannemer nog wel synthetische herbiciden mag gebruiken bij zijn klanten. Hij heeft namelijk een fytolicentie.
Ook landbouwers hebben een fytolicentie en mogen nog altijd synthetische herbiciden gebruiken op hun velden. Ze doen dit volgens de regels van de geïntegreerde gewasbescherming om zo weinig mogelijk pesticiden te gebruiken maar nog steeds hun oogst te verzekeren.
Meer info over de fytolicentie op www.fytolicentie.be
Procedure
Pesticidenvrije oplossingen
Bijna alle problemen in je tuin en op je oprit kan je zonder pesticiden oplossen via de bestrijdingswijzer op deze website.
Beter voorkomen dan genezen
Of mag het allemaal iets wilder en minder strak zijn? Wilde bloemen, die vaak als ‘onkruid’ gepercipieerd worden, struiken en bomen hebben een enorm positieve impact op de biodiversiteit en op klimaatrobuustheid.
Het is natuurlijk beter om problemen te voorkomen zodat je niet al te vaak moet ingrijpen. Op mijn gifvrije tuin vind je veel tips voor ontwerp en aanleg van je tuin, terras en oprit.
